Beeld Shutterstock
Tekst Jaike Rothengatter
Jaike Rothengatter is projectleider Openbaarheidscentrum bij het Stadsarchief van de gemeente Amsterdam
Meer dan 100.000 documenten met overheidsinformatie kan de Amsterdamse burger inmiddels raadplegen via Open Amsterdam (https://open.amsterdam). Maar Amsterdam wil meer: de website hoort bij een nieuw Openbaarheidscentrum waar iedereen met een informatievraag straks terechtkan. De gemeente Amsterdam en haar Openbaarheidscentrum waren genomineerd voor de Od Kwaliteitsawards 2024.
Voor de gemeente Amsterdam betekent het uitvoeren van de Wet open overheid (Woo) meer dan documenten online zetten. ‘Door alleen het uitvoeren van de wet naar de letter, worden de doelen niet gerealiseerd,’ bevestigt informatiecommissaris Sofie Bustraan. ‘Daarvoor moeten we handelen in de geest van de wet.’ Het Openbaarheidscentrum probeert context te bieden bij gepubliceerde documenten en burgers kunnen er straks terecht met al hun vragen over openheid, zowel fysiek als digitaal. Iedereen met een informatievraag kan langskomen en wordt geholpen bij het zoeken, vinden en gebruiken van overheidsinformatie.
Daarnaast is het Openbaarheidscentrum de plek voor dialoog over de open overheid, de plek om samen met gebruikers te ontwerpen, de plek voor kennisontwikkeling en kennisdeling en de plek waar ruimte is voor tegenspraak. Het centrum probeert ook binnen de gemeente een nieuwe manier van werken te stimuleren: informatie die relevant is voor de Amsterdammer sneller en waar mogelijk proactief publiceren.
Heden en verleden
Het Openbaarheidscentrum hoort bij het Stadsarchief Amsterdam. Dat past bij de veranderende rol van het archief: het is niet langer een plek waar informatie wordt bewaard, maar het ontwikkelt zich tot een verdeelstation dat informatie toegankelijk maakt voor iedereen. Open Amsterdam is daar een goed voorbeeld van. Het maakt gebruik van dezelfde techniek waarmee Amsterdammers op https://archief.amsterdam de geschiedenis van de stad kunnen uitpluizen: het eDepot.
Met de expertise van het Stadsarchief kunnen we informatie uit het verleden en het heden digitaal bewaren en toegankelijk maken. Sterker nog: de kennis van het verleden verrijkt de kennis van het heden. Het Stadsarchief transformeert zo tot een nutsvoorziening die het algemeen belang dient.
*Dit is het eerste deel van een artikel uit Od 39: Kwaliteitsawards. Verder lezen? Meld je dan hier aan voor een abonnement of vraag een gratis presentexemplaar op.
De nominatie- en aanmeldronde voor de Od Kwaliteitsawards 2025 is geopend! Vorig jaar sleepten De Nederlandsche Bank (DNB) en de Veiligheid- en gezondheidsregio Gelderland Midden (VGGM) deze prijzen in de wacht, maar wie gaat er in 2025 met de eer van door? Dit is hét moment om overheidsorganisaties te erkennen die uitblinken in hun informatiehuishouding. Meld jouw organisatie aan of nomineer een ander via https://kwaliteitsaward.od-online.nl/2025/ en laat zien wie dit jaar het verschil maakt!