Tekst: Lize de Klerk
Digital Clean Up – het bewust opschonen van data – vermindert milieu-impact, verbetert informatieveiligheid en privacy, en maakt informatiebeheer overzichtelijker. Drie overheidsorganisaties tonen dat opruimen haalbaar, noodzakelijk en waardevol is.
Binnen het programma Transparant hebben het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening een projectmatige aanpak ontwikkeld voor het opschonen van netwerkschijven. Het doel: de informatiehuishouding duurzaam op orde brengen en bijdragen aan de bredere doelstellingen van het actieplan Open op Orde. De uitvoering ligt bij het team Informatiehuishouding, dat bestaat uit specialisten en coördinatoren.
De aanpak begint met een nulmeting: hoeveel bestanden staan er op de schijf, hoeveel duplicaten zijn er, wat is de totale omvang en welke bestandstypen komen het meest voor? Op basis van deze analyse wordt een rapport opgesteld met concrete aanbevelingen. Deze worden ingedeeld in drie categorieën: urgent (binnen zes maanden), middellang (binnen een jaar) en wenselijk (op termijn). Dit rapport vormt de basis voor een actieplan dat samen met de directie wordt uitgevoerd.
Voorbeeld
Een voorbeeld: bij een van de programmadirecties werd geen nulmeting uitgevoerd, maar kon direct gestart worden met opschonen. De bestanden werden geclassificeerd in drie groepen: archiefwaardige documenten, documenten die konden blijven staan en documenten die verwijderd mochten worden. De laatste groep werd verplaatst naar een aparte map voor digitale vernietiging, waarna ze volgens met de geldende procedures zijn verwijderd. Het resultaat: meer dan 500 GB aan bestanden werd verwijderd. Dit betekende niet alleen een forse ruimte- en kostenbesparing, maar ook een significante reductie in energieverbruik. Daarnaast verbeterde de vindbaarheid van informatie en werd de mappenstructuur overzichtelijker.
De geleerde les: een gestructureerde aanpak, ondersteund door analyse en samenwerking, leidt tot concrete resultaten. Door het project te koppelen aan bredere duurzaamheidsdoelstellingen ontstaat bovendien meer draagvlak binnen de organisatie.
Zomer Schoonmaak
De gemeente Amsterdam organiseert jaarlijks de Digitale Zomer Schoonmaak, een initiatief van de directie Communicatie in samenwerking met het Green Office. Het doel is medewerkers bewust te maken van hun digitale gedrag en hen te helpen bij het opschonen van persoonlijke opslag (zoals OneDrive) en e-mail (Outlook). De actie wordt breed gecommuniceerd via intranet en posters, en medewerkers kunnen zich vrijwillig inschrijven voor interactieve sessies.
Tijdens deze sessies zijn adviseurs van Informatiebeheer aanwezig om vragen te beantwoorden en richting te geven. De schoonmaakactie sluit aan bij het bredere project Digitaal Samenwerken in M365, waarin de overstap naar gedeelde digitale omgevingen centraal staat. Daarbij wordt ook gewezen op risico’s van persoonlijke opslag: bij vertrek van een medewerker wordt het account na 90 dagen automatisch verwijderd, inclusief gedeelde bestanden. Dit benadrukt het belang van het werken vanuit MS Teams en SharePoint, waar bewaartermijnen zijn ingericht en informatie centraal wordt beheerd.
*Dit artikel verscheen in Od 47: Dubbel duurzaam. Meer lezen? Meld je dan hier aan voor een abonnement of vraag een gratis presentexemplaar op.

