Tekst Anette de Lange
Jongeren die besmet zijn met het coronavirus willen niet altijd meewerken aan het bron- en contactonderzoek van de GGD. Het is hun eer te na om te verklikken waar een feestje gegeven is of te verraden welke vrienden zij gezien hebben, die dan in thuisquarantaine zouden moeten gaan. Ieder mens heeft eergevoel en wil met respect behandeld worden. Het is het gevoel van eigenwaarde en de waardering van anderen. Daarnaast maakt een individu deel uit van eergroepen: de vriendenkring, de sportvereniging, de samen-
leving… Overal gelden normen en waarden, waarmee het gedrag van het individu in de groep wordt afgemeten.
De behoefte van jongeren om elkaar in bescherming te nemen is geen vastgelegde regel, maar wel gewenst gedrag in de groep. Dit staat haaks op het door de samenleving gewenste gedrag: meewerken aan bron- en contactonderzoek. Het RIVM heeft social influencers ingezet om dit te veranderen, zodat het eervol wordt om derden te beschermen door mee te werken. Jongeren zijn slecht te bereiken via traditionele media. Bovendien zijn mensen geneigd om beroemdheden eerder te geloven. Daarom hebben influencers invloed op het politieke debat. Een aantal van hen stelt vraagtekens bij het coronavirus en de maatregelen die getroffen zijn. Wil de overheid wel dat de bevolking gezond is? Kan de overheid een angstige samenleving beter controleren? Is die 1,5 m wel doorslaggevend om het virus te beperken? Zij verkondigen hun eigen waarheid en vinden het niet goed dat in de media vooral het RIVM gehoord wordt.
De overheid en het RIVM worden onvoldoende vertrouwd. Is de overheid transparant genoeg? De maatregelen worden herhaald, maar er is weinig uitleg. Neem bijvoorbeeld de discussie over mondkapjes. Het dragen van mondkapjes heeft weinig zin, hebben we lang gehoord. Al wordt door andere landen een andere lijn gevolgd. De conclusie van het OMT is genuanceerder: het nut van het dragen van mondkapjes hangt af van de epidemiologische situatie van het land. Als er 2 op 100.000 personen positief getest worden, moeten wel heel veel mensen mondkapjes gaan dragen om één besmetting te voorkomen. Als circa 7 op de 100.000 personen positief getest worden, wordt het effectiever. Nu het dragen een mondkapje toch verplicht is, is dat geen “draaien van de overheid” maar het zoeken naar passende maatregelen die ons het minst beperken.
Als informatiespecialisten zorgen wij ervoor dat de overheid over haar handelen verantwoording kan afleggen. Naast de teksten van de persconferenties geven genuanceerde adviezen inzicht in het overheidshandelen. Door deze crisis als hotspot te benoemen, kunnen we meer archiveren. De overheid kan zich beter verantwoorden en haar eer hooghouden.
