Beeld: Publiek Denken
‘Wetten zijn als worstjes – je kunt maar beter niet zien hoe ze gemaakt worden.’ Met dit beruchte citaat van oud-minister Donner opent De kunst van transparantie, een nieuwe podcastserie van uitgever Publiek Denken. In de eerste aflevering De mythe van de open samenleving verkennen hoofdredacteur Asha Narain en co-host Manuela Fun de vraag: hoe open is Nederland eigenlijk?
Onderzoeksjournalist Bas van Beek (Follow the Money) en politiek filosoof Paul Frissen (NSOB) bijten zich vast in de frictie tussen idealen en praktijk. Ondanks de Wet open overheid (Woo) blijkt toegang tot overheidsinformatie nog steeds problematisch. Termijnen worden overschreden, uitzonderingsgronden opgerekt en politieke overwegingen overschaduwen juridische criteria. ‘We lopen tegen hetzelfde probleem aan, maar dan in een nieuw jasje,’ stelt Van Beek.
Frissen zet daar een filosofische waarschuwing tegenover: volledige transparantie is niet alleen onhaalbaar, maar ook potentieel ondermijnend voor de democratie. ‘De staat moet ook geheimen kunnen hebben, juist om de vrijheid van burgers te beschermen.’
De eerste aflevering van De kunst van Transparantie laat zien dat openheid geen simpele afweging is tussen alles open of alles dicht. Het gaat om de voortdurende afweging tussen vertrouwen, controle, gezag en verantwoordelijkheid. Transparantie is geen vanzelfsprekendheid, maar een keuze – en een strijdtoneel.
Waar te beluisteren?
Beluister aflevering 1 van De kunst van transparantie nu rechtstreeks via Spotify, Apple Podcasts of vind deze diensten via de website van Publiek Denken.
