Beeld: Shutterstock
De digitale continuïteit van de rijksoverheid staat onder druk. Dat blijkt uit het rapport Van kwetsbaar naar weerbaar, opgesteld door ABDTOPConsult in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Om het risico op maatschappelijke ontwrichting bij ICT-verstoringen te verkleinen, neemt de overheid gerichte maatregelen.
Nederland loopt voorop in digitalisering binnen Europa. Tegelijkertijd maakt deze afhankelijkheid van ict-diensten de overheid kwetsbaar. Belangrijke publieke voorzieningen zoals zorg, veiligheid, rechtspraak en inkomensondersteuning zijn sterk afhankelijk van externe ict-leveranciers. Uitval van slechts één leverancier kan al verstrekkende gevolgen hebben voor de samenleving.
Overheidsorganisaties onvoldoende voorbereid
Het rapport stelt vast dat overheidsorganisaties momenteel niet goed voorbereid zijn op acute of langdurige ict-uitval. Regie en kennis over ict-risico’s zijn versnipperd. Noodmaatregelen ontbreken of zijn onvoldoende getest. Ook geopolitieke spanningen vergroten de risico’s. Volgens de onderzoekers is gecoördineerd optreden noodzakelijk, zowel binnen individuele organisaties als rijksbreed.
Staatssecretaris Van Marum (BZK) benadrukt het belang van directe actie:
‘We mogen niet uitsluitend vertrouwen op technologie. Dit rapport toont aan dat we nú moeten investeren in weerbaarheid. Daarvoor is ook een structurele financiële inzet nodig. We willen rijksfaciliteiten ontwikkelen die onze afhankelijkheid van leveranciers verminderen en risico’s van buitenaf beter beheersbaar maken. Betrouwbare digitale dienstverlening is essentieel voor burgers en bedrijven’
Aanbevelingen en vervolgacties
De aanbevelingen uit het rapport vormen de basis voor een nieuw plan van aanpak. Hierin staan onder meer de volgende acties:
- Oprichting van een Competence Centre voor IT-sourcing.
- Onderzoek naar terugvalopties voor noodsituaties.
- Actualisatie van de rijksbrede IT-sourcingstrategie met expliciete risicoafwegingen.
- Inrichting van centrale monitoring om vroegtijdig risico’s bij leveranciers te signaleren.
Koppeling met bredere strategieën
Het plan van aanpak sluit aan bij de Nederlandse Digitaliseringsstrategie, die het kabinet recent presenteerde. Daarnaast wordt het beleid afgestemd op de Nationale Veiligheidsstrategie, de nieuwe Wet weerbaarheid kritieke entiteiten en de Cyberbeveiligingswet. Deze wetgeving treedt eind 2025 in werking. Hiermee wil het kabinet toewerken naar een digitale overheid die betrouwbaar én weerbaar is.
Delen
Reageer
Aangemeld als Redactie Publiek Denken. Bewerk je profiel. Uitloggen? Vereiste velden zijn gemarkeerd met *
