Tekst Wilbert Helmus
Beeld Pexels
De Nederlandse erfgoedsector werkt al 10 jaar aan het ontwikkelen en implementeren van afspraken, standaarden en voorzieningen, waardoor informatie over erfgoed van verschillende organisaties vanuit de bron met elkaar verbonden kan worden. Dit artikel schetst de stappen naar zo’n publieke dataruimte voor cultureel erfgoed en het belang van werken aan de kwaliteit van informatie over erfgoed.
Archieven, bibliotheken, musea en historische verenigingen beschikken over een schat aan historische informatie – van archieven en documenten, films en foto’s tot prenten, kaarten en voorwerpen. Deze erfgoedinformatie is verspreid over diverse systemen, zoals collectie-informatiesystemen, bibliotheeksystemen, beelddatabanken en archiefsystemen. Wie iets wil weten over de geschiedenis van de eigen leefomgeving, moet nu verschillende websites bezoeken om losse stukjes informatie bij elkaar te sprokkelen.
Dat kan beter. Als organisaties hun erfgoeddata volgens gezamenlijke standaarden toegankelijk maken vanuit hun bronsysteem, wordt hergebruik door ontwikkelaars van apps, websites en andere publiekstoepassingen eenvoudiger. Niet alleen het gebruik van standaarden is belangrijk. Bij het creëren, onderhouden, actualiseren en duurzaam toegankelijk maken van erfgoedinformatie is de kwaliteit van de informatie cruciaal.
Helaas vormt juist het gebrek aan standaardisatie en datakwaliteit een obstakel bij het vinden van digitaal erfgoed op het web en het gebruik van erfgoedinformatie in bijvoorbeeld publiekstoepassingen, presentaties, onderwijs, onderzoek en toerisme. Door hierop in te zetten zijn publiekstoepassingen duurzamer en eenvoudiger te ontwikkelen en vindt de gebruiker sneller wat hij zoekt. Bovendien voorkomt dit kostbaar handwerk om data inhoudelijk te verbinden en onnodig te dupliceren.
Nationale Strategie
Het werken volgens gemeenschappelijke afspraken en standaarden vanuit de bron, met een decentrale aanpak, sluit aan bij bredere ontwikkelingen in de publieke infrastructuur. Zowel bij Europese dataruimten als bij Nederlandse overheidsprogramma’s als Data bij de bron zien we principes die ook gebruikt worden in de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed.
Deze Nationale Strategie geeft al 10 jaar richting aan de ontwikkeling van de dataruimte voor cultureel erfgoed en is ontstaan in nauwe samenwerking tussen het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en alle organisaties in het Netwerk Digitaal Erfgoed. Het gezamenlijke doel: digitaal erfgoed voor iedereen beter vindbaar en makkelijk herbruikbaar maken.
*Dit is het eerste deel van een artikel uit Od 43: Data, doe er wat mee! Verder lezen? Meld je dan hier aan voor een abonnement of vraag een gratis presentexemplaar op.
