De overheid werkt hard aan het verbeteren van haar digitale informatiehuishouding en de toegankelijkheid daarvan. Merkwaardig genoeg staan daarbij soms, enigszins literair gezegd, wetten in de weg.
In de Woo is vastgelegd dat alle overheidslagen meerjarenprogramma’s moeten opstellen waarin staat hoe ze hun digitale overheidsinformatie duurzaam toegankelijk maken. In die programma’s staan langetermijndoelen voor de manier (en zo nodig het verbeteren daarvan) waarop digitale documenten worden gemaakt, geordend, bewaard (of vernietigd) en ontsloten, en de stappen die daarvoor op korte termijn worden gezet. Voor die veranderopgave is tot eind 2026 een bedrag van 787 miljoen euro extra beschikbaar gesteld voor de rijksoverheid. Het doel: een open en responsieve overheid.
Jacqueline Rutjens is directeur van Open Overheid, het programma om de informatiehuishouding en openbaarheid van de rijksoverheid te verbeteren. Dat wordt onder meer gedaan door de informatiehuishouding “volwassen” te maken. Ook waakt het programma voor een goede uitvoering van de wetgeving op het gebied van openbaarheid en archivering. De afgelopen jaren is er al veel bereikt, stelt Rutjens, onder meer op het terrein van de volwassenheid. ‘Daarin onderscheiden we vier niveaus. Ooit zijn we bij de overheid begonnen op niveau 1, waarbij je ad hoc reageert op gebeurtenissen. Inmiddels zitten we op 2.3 – processen zijn herhaalbaar, verantwoordelijkheden beschreven – en we groeien verder: we trekken mensen aan, geven opleidingen en beschrijven onze werkprocessen. Het streven is om eind 2026 op niveau 3 tot 4 te zitten, dat wil zeggen strategie en visie hebben en werken volgens de vereiste kaders. Zover zijn we nog niet, er is nu nog geen eenduidig beleid en er zijn geen eenduidige processen.’
*Dit is het eerste deel van een artikel uit Od 37: Informatiewetten vertaald naar de praktijk. Verder lezen? Meld je dan hier aan voor een abonnement of vraag een gratis presentexemplaar op.
Beeld rijksoverheid/Arenda Oomen, tekst Maurits van den Toorn
