Angelique Kunst van dagblad Tubantia volgt al enkele jaren de handel en wandel van Gerard Sanderink. Het resultaat daarvan is te lezen in Er is er hier maar één de baas!. Het is een boeiend relaas geworden over knuffeltukker Sanderink, die met IT-bedrijf Centric en bouwbedrijf Strukton een imperium opbouwde, maar wiens macht volgens Kunst is ontspoord.
Het verhaal is eigenlijk welbekend, maar blijft desalniettemin spannend. Als enig aandeelhouder van meerdere landelijke bedrijven met impact op de samenleving, is Sanderink een risico, omdat hij onder invloed staat van zijn vriendin, de cybercharlatan Rian van Rijbroek. Dat geldt met name voor overheden, die veel met Sanderinks IT-bedrijf Centric samenwerken. Toch hebben zelfs Kamervragen van Pieter Omtzigt er vooralsnog niet toe geleid dat die overheden actie ondernemen en dat is zorgelijk. Want voor overheden verdient het aanbeveling om na te gaan of good governance voldoende gewaarborgd werd, is en blijft. Zeker nu drie van de zes accountantsbureaus die beursgenoteerde ondernemingen controleren niet graag meer werken voor en met Sanderink.
Kille saneerder
De eerste 100 pagina’s van Kunsts boek gaan over Sanderinks jeugd en de bouw van zijn imperium. Daarna komt meer zijn relatie met femme fatale Van Rijbroek aan bod. Sanderink is een kind waarover zijn ouders en zus zorgen hebben. Hij is ziekelijk, onder gewicht (anorexia), ligt veel in het ziekenhuis en krijgt op jonge leeftijd een hartaanval. Na de ulo en 1 jaar landbouwschool weigert hij in het bedrijf van zijn ouders te stappen. Hij blijkt aanleg voor programmeren en heeft hier succes mee. In de relationele sfeer heeft hij het volgens Kunst lastiger. Hij woont lang thuis bij zijn moeder op de boerderij. Later in een bescheiden bungalow naast een van zijn bedrijven. Sanderink ontpopt zich in de jaren 90 tot een “bedrijvendokter”. Hij neemt noodlijdende bedrijven over en harde werkers en intelligente ict’ers beloont hij. Maar ook toont hij zich een kille saneerder en weet hij bedrijven in korte tijd uit de rode cijfers te werken. Hij schenkt miljoenen aan studenten via zijn Sanderink Technology Centre. Later worden beurzen voor studenten gehalveerd, waardoor diezelfde studenten in de problemen komen. De zogenoemde knuffeltukker Sanderink blijkt een harde zakenman. Ook wordt er maar liefst 10 miljoen geleend aan Strukton en wordt later een keer 100 miljoen dividend opgenomen. Naar verluidt een uitkering na vele jaren geen dividend te hebben ontvangen.
Meer invloed
Sanderink leert Van Rijbroek kennen, die een dubieuze reputatie heeft als cyberexpert. Haar invloed op hem wordt groter. In 2019 wordt bijvoorbeeld afscheid genomen van een directeur bij Centric, die kritiek heeft op de nieuwe stichting die eigenaar wordt van de bedrijven en op de invloed van Rian van Rijbroek. Mails komen officieel van Sanderink, maar zijn volgens Kunst van de hand van Van Rijbroek, want Sanderink mailt nooit zelf. Ook het hoofd financiën beraadt zich op haar functie, nu de directie van Centric moet verdwijnen.
Ondertussen verwerft Rian van Rijbroek, ontmaskerde cybercharlatan en goed betaald voor cybersecurity-adviezen, steeds meer invloed. Zij is volgens Kunst de initiator van vele rechtszaken tegen Sanderinks ex-vriendin en tegen oud-werknemers die hun ontslag en/of de ontslagvergoeding aanvechten.
Thriller
Er is er hier maar één de baas! is vlot en luchtig geschreven. Het leest als een thriller en er worden vele namen genoemd van vrienden, relaties en partijen waarmee Sanderink zaken doet of deed. Ook komen zijn conflicten/relaties met rechtbanken, de Belastingdienst en Rijkswaterstaat aan bod. Het boek bevat maar liefst 15 pagina’s bronnen. In de podcast die Kunst misschien over Sanderink gaat maken, komen daar waarschijnlijk nog wel wat bronnen bij. Over deze geschiedenis is het laatste duidelijk nog niet gezegd.
*Dit artikel verscheen oorspronkelijk in Od 21 in juni 2022.