Het Nationaal Archief ontwikkelt het DUTO-raamwerk: een praktisch instrument voor het borgen van duurzame toegankelijkheid binnen de informatiesystemen van de overheid. De eerste delen staan inmiddels live, de rest volgt in de eerste helft van 2024.
Ontwikkeld in samenspraak met het werkveld biedt het DUTO-raamwerk een handreiking om in je organisatie het gesprek aan te gaan over duurzame toegankelijkheid: wat is het en waarom is het belangrijk? Daarnaast biedt het raamwerk een systematische methodiek voor het treffen van passende maatregelen binnen de informatiesystemen van de overheid. Het is rechtstreeks toe te passen en biedt organisaties de flexibiliteit om ontwerpkeuzes te maken die aansluiten op hun concrete behoeften. En voor wie ermee aan de slag wil: er zijn diverse tools beschikbaar om het gebruik van het raamwerk te vergemakkelijken.
Het DUTO-raamwerk bevat zo’n honderd gedetailleerde modeleisen die je kunt inzetten om ontwerpkeuzes te maken. Deze eisen brengen voorschriften uit bestaande normen, standaarden en wetgeving bijeen. Bij een aanbesteding zijn deze modeleisen door te vertalen naar requirements voor de inrichting van een nieuw systeem. Je kunt ze ook gebruiken om bestaande systemen te toetsen. Hiermee komt het raamwerk tegemoet aan de behoefte die leeft bij informatieprofessionals die graag met duurzame toegankelijkheid aan de slag willen, maar zich afvragen: hoe dan?
Het raamwerk hanteert een brede blik
De term informatiesystemen heeft een brede interpretatie in het DUTO-raamwerk. Het gaat om applicaties waarbinnen je overheidsinformatie beheert. Dat kunnen Document Management Systems en zaaksystemen zijn, maar ook CRM-applicaties of systemen voor het verlenen van vergunningen. Informatiesystemen omvatten echter ook de mensen die met deze applicaties werken, en de organisatorische context waarbinnen ze opereren. Om duurzame toegankelijkheid te borgen, moet je op alle niveaus van een informatiesysteem aan het werk: zowel op applicatieniveau als op organisatorisch niveau. Deze observatie ligt ook ten grondslag aan het DUTO-raamwerk. Dat bevat naast modeleisen voor de inrichting van applicaties namelijk ook organisatorische randvoorwaarden. Als deze randvoorwaarden op orde zijn, kun je als organisatie je informatiesystemen by design inrichten en vervolgens op de juiste manier gebruiken en beheren. Het publiek van het raamwerk is bovendien breed. De eerste twee modules ondersteunen strategische besluitvorming over DUTO en zijn bedoeld voor managers die opdracht kunnen geven om het raamwerk toe te passen. De modules die de modeleisen en de randvoorwaarden bevatten, zijn bedoeld voor alle informatieprofessionals die bij het uitvoeren van dat besluit betrokken zijn. Denk hierbij aan architecten, informatiemanagers, procesanalisten, projectleiders, inkoopadviseurs en beheerders.
*Dit is het eerste deel van een artikel uit Od 32: Archiveren by design. Lees hier verder
