Net nu ik een beetje genoeg krijg van de ChatGPT-berichten komt er toch weer een berichtje dat aandacht trekt. Een mooie ervaring dat ChatGPT een “mens” vraagt om de Captcha-stap te helpen overwinnen, omdat de routine dat zelf (nog) niet kan. Een AI-routine die een volgende stap kan zetten in het aansturen van de mens. Niet dat ik me nu direct zorgen maak, maar er komt een moment dat AI-routines rapportjes gaan genereren over hoe jij en ik ons hebben gedragen op het werk, in de supermarkt of op straat: u liep door het rode licht – wilt u voortaan de verkeersregels respecteren? Instant feedback voor jou en de toezichthouder.
Tijdens de bestuursbijeenkomst van medio april van de International Federation for Information Processing (IFIP) gaf de president opnieuw aan wat een grote verantwoordelijkheid wij als informatieprofessionals dragen. Technologie is neutraal; in de toepassing zien we of het goed of niet goed wordt toegepast. Een ethische discussie, die zich steeds meer afspeelt op het domein van informatieprofessionals. Toezicht en controle houden op werknemers is een eerste stap; in sommige organisaties denkt men al na over de implementatie daarvan. Met een chip in je arm zorgen dat je diabetes onder controle blijft? Graag, dat is een bestaande toepassing. Met diezelfde chip je laten bijsturen op je stressniveau door je werkgever? Zodat je betere prestaties levert? Het kan al, maar wellicht willen we dat (nog) niet. Kunstenaars en theatermakers als Lucas de Man en Isil Vos verwerken het in hun presentaties voor diverse organisaties. En dat levert mooie en confronterende gesprekken op.
Het mooie van AI is ook dat je er heel grote datasets mee kunt doorgronden. Mits je de routine de juiste parameters meegeeft. Fijn voor een parlementaire enquête, waarbij tegenwoordig vele duizenden mails en documenten worden aangeleverd. Fijn ook voor analyses op stukken die in ons openbare domein gedumpt worden, zoals The Panama Papers en The Lockdown Files van de Engelse regering over hun besluitvormingsproces, de Pfizer Papers of de database van de Europese eID die ook een “criminele” variant kent. U zult de nieuwsberichten hierover al gezien hebben?
Het vak van de informatieprofessional wordt dus alleen maar breder en gaat alleen maar dieper. Van ict tot informatiehuishouding tot waarheidsvinding tot ethiek. Wat leven we toch in een geweldige tijd! Disruptief, versnellend en… heel erg spannend.
*Deze column van Wouter Bronsgeest verscheen oorspronkelijk in mei 2023 in Od 28: Microsoft 365.
