15 mei 2019

Waarvoor, voor en met wie en waartoe (archiveren)?

image for Waarvoor, voor en met wie en waartoe (archiveren)? image

Vanuit welke kaders benaderen wij de werkelijkheid en zijn die nog legitiem? Graswinkel bracht begin jaren ‘50 de archivering uit de wetenschappelijke hoek naar de administratie: het archief is niet alleen een historische bron, je kunt het ook zien als de neerslag van handelen. De tweede paradigmashift was de lezing van Charles Dollar op een archiefcongres in Montreal in 1992. Hij introduceerde de begrippen ‘records continuüm’ en ‘procesgebonden informatie’. Toen kwam pas het procesdenken op gang, de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor voor- en achterkant.

Vanuit welke kaders benaderen wij de werkelijkheid en zijn die nog legitiem? Graswinkel bracht begin jaren ‘50 de archivering uit de wetenschappelijke hoek naar de administratie: het archief is niet alleen een historische bron, je kunt het ook zien als de neerslag van handelen. De tweede paradigmashift was de lezing van Charles Dollar op een archiefcongres in Montreal in 1992. Hij introduceerde de begrippen ‘records continuüm’ en ‘procesgebonden informatie’. Toen kwam pas het procesdenken op gang, de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor voor- en achterkant. Maar nog steeds wel vanuit een lineaire gedachte. Zo’n 15 jaar geleden ten slotte publiceerde Rifkin ´The age of access’: archivarissen als de poortwachters tot maatschappelijk relevante bestanden. Een top-down gedachte: je moet de burger beschermen tegen technologie en overheden. En nu hebben we het over ‘we moeten naar de voorkant’. Maar waar is die? En waarom moeten we daarheen? We hebben het nog steeds over de volgtijdelijkheid van informatie creëren en overbrengen, niet over databases. ‘Het lijkt modern. maar is eigenlijk nog steeds uit de tijd van Graswinkel.’

We zijn inmiddels wel wat meer geïntegreerd gaan denken, zoals rond archiveren by design, maar de kern is nog steeds archiveren. ‘Maar we zitten’, aldus Looper, ‘in een tijd van horizontalisering en democratisering van informatie. De eindgebruiker wordt steeds krachtiger en machtiger. Alle informatie is straks open linked en de burger kan ermee doen wat hij wil. De werkelijkheid is niet lineair, maar ‘Einstein’: tijd en ook data zijn overal. Dus archiveren is niet meer adequaat, wij zijn gelijktijdig met de burger aan het werk met data. En hier houdt mijn voorstellingsvermogen op’, besluit Bert. Hij roept op vooral te blijven nadenken over de ontwikkeling van informatie, data, en wat wij er mee moeten.

Misschien gaan archivarissen meer dan vanouds betekenis geven aan data en verbindingen leggen. ‘Tegelijk zijn we ook gewoon aan het werk natuurlijk.’ Al een paar jaar werken Friesland, Groningen en Drenthe nauw samen als noordelijke regio. ‘We zijn behept met territoriaal denken, maar schaal-denken is nu nodig. Het Nationaal Archief, de RHC’s, gemeenten en andere partners moeten bij elkaar komen om samen uit te vinden hoe we duurzaamheid gaan realiseren.’ Na een levendige discussie met de zaal sluit Bert af: ‘Je moet natuurlijk aan de slag, zoals het motto van deze tournee, maar laten we tegelijk de fundamentele vragen stellen. Doe en denk tegelijk, waar doen we het voor en wat voegen we toe?’. 


Je reactie op het KIA Platform wordt zeer op prijs gesteld.

Natuurlijk mag het ook via het BREED Netwerk.

 

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *