Data en DUTO: een fabelachtige ontmoeting

Tekst Nationaal Archief en DAMA NL
Beeld Shutterstock

Hoe breng je de werelden van gegevensbeheer en informatiebeheer dichter bij elkaar? Dat is een uitdaging waar veel organisaties mee worstelen. Het Nationaal Archief publiceerde recent de handreiking Duurzame toegankelijkheid van gegevens om die brug te slaan. Dit leidde tot een samen­werking met DAMA NL, een organisatie die zich richt op data­management. Om het belang van samenwerking tussen informatie­management en datamanagement te benadrukken, gingen experts uit beide vakgebieden met elkaar in gesprek. Ze gebruiken de fabel van Reynaert de Vos als metafoor.

Op een dag zaten de dieren van het koninkrijk bijeen in de hofhouding van koning Nobel, de Leeuw. Er was een probleem: Reynaert de Vos, sluw en machtig, had wetten opgesteld over informatie en data. Maar niemand wist precies hoe ze deze moesten naleven. Daarom werden twee gezanten eropuit gestuurd om Reynaert op te halen. Tibeert de Kater was een informatiemanager, altijd op zoek naar orde en structuur in de wereld van informatie. Bruun de Beer was een dataprofessional die de juiste data op het juiste tijdstip voor de juiste persoon beschikbaar wilde stellen via data­management.

Vossenburcht

De twee gezanten klopten aan bij Malpertuus, de vossenburcht van Reynaert, en hij deed open. Tibeert de Kater sprak: ‘Reynaert, gij zijt de macht achter de wet, maar uw wetten over informatie zijn ingewikkeld. Wij moeten u naar het hof brengen, want wij hebben vragen over hoe wetgeving en de praktijk elkaar kunnen vinden.’

Reynaert grinnikte en antwoordde: ‘Mijn wetten zijn helder, Tibeert. Ze zeggen wat moet en wat niet mag. Transparantie is mooi, maar wetten zijn wetten. Wie ze niet begrijpt, heeft er eenvoudigweg niet goed genoeg over nagedacht.’ Bruun de Beer bromde: ‘Data zijn de grondstof van besluitvorming, Reynaert. Hoe kunnen we wetten implementeren zonder goed datamanagement? Als wij niet weten welke data betrouwbaar zijn, hoe kunnen beleidsbepalers dan verantwoorde beslissingen nemen?

Reynaert keek nadenkend, maar zijn ogen glinsterden. ‘Bruun, gij zijt een verzamelaar en denkt dat elke brok data waardevol is. Wat telt, is of een regel wordt nageleefd en of een besluit juridisch verdedigbaar is. Of de onderliggende data volledig en perfect beheerd zijn, is niet mijn zorg. Wat is betrouwbaarheid anders dan een perceptie die door de juiste interpretatie kan worden beïnvloed?’

*Dit is het eerste deel van een artikel uit Od 43: Data, doe er wat mee! Verder lezen? Meld je dan hier aan voor een abonnement of vraag een gratis presentexemplaar op.