Op het gebied van de informatievoorziening en de dienstverlening willen we bij de tijd blijven. Inwoners en ondernemers verwachten immers de dienstverlening die ze ook krijgen van hun banken, bezorgdiensten en reisbureaus, dus digitaal, gemakkelijk en snel.
Op het gebied van de informatievoorziening en de dienstverlening willen we bij de tijd blijven. Inwoners en ondernemers verwachten immers de dienstverlening die ze ook krijgen van hun banken, bezorgdiensten en reisbureaus, dus digitaal, gemakkelijk en snel.
Gemeenten hebben ervoor gekozen de krachten te bundelen, want samen kunnen we meer bereiken dan ieder voor zich. We moeten schaars talent aan ons binden bij bijvoorbeeld data-analytics en cybersecurity. We streven naar marktconforme eigentijdse dienstverlening. Daarvoor willen we onze ICT-infrastructuur zo eenvoudig en goedkoop mogelijk geregeld hebben, want daar is nog een hoop te besparen. Gemeenten kunnen elkaar op deze onderwerpen ontzorgen door gebruik te maken van de kracht van het collectief.
Collectieve aanbesteding
De weg die met de Digitale Agenda is ingeslagen, begint nu zijn vruchten af te werpen. Met de collectieve aanbesteding voor mobiele telefonie wordt voor de betrokken 280 gemeentelijke organisaties bijvoorbeeld minstens € 90 miljoen bespaard. Als vervolg hierop is gestart met de collectieve aanbesteding vaste data en spraak. Ook hier vallen enorme besparingen te halen. Het zou natuurlijk geweldig zijn als nu écht alle gemeenten meedoen. Met de Digitale Agenda zijn bovendien nieuwe convenanten met leveranciers gesloten die het makkelijker maken om de kwaliteit van hun producten te beoordelen en worden uniforme ICT-inkoopvoorwaarden opgesteld die alle gemeenten kunnen hanteren. Als laatste is kortgeleden een Monitor Digitale Dienstverlening ontwikkeld die laat zien welke software je als gemeente gebruikt en welke dubbelingen en/of alternatieven er zijn. Kortom, het is zaak dat gemeenten hier gebruik van gaan maken om zo betere opdrachtgevers te worden richting ICT-leveranciers.
Standaarddienstverlening
De standaarddienstverlening aan inwoners en ondernemers kan ook heel goed via een collectieve werkwijze worden versterkt. Een eerste wegbereider is de zogenaamde ‘digitale dienstverlening aan begrafenisondernemers’. Begrafenisondernemers moeten tot nu toe nog in de meeste gemeenten voor elk overlijden fysiek naar het gemeentehuis om aangifte te doen. Door een digitaal formulier beschikbaar te stellen dat alle gemeenten kunnen inpassen in hun website en backoffice systemen, wordt het voor zowel begrafenisondernemers als gemeenten eenvoudiger.
Als dit werkt kunnen veel meer van dit soort diensten, gestandaardiseerd worden aangeboden met enorme versimpeling en efficiëntie tot gevolg. Dit is een eerste stapje in een lange weg die we nog te gaan hebben, want het is toch moeilijk te begrijpen hoe vaak we als burger nog pdfformulieren moeten uitprinten en invullen als we zaken doen met een gemeente, terwijl je voor zaken met je bank, telefoon aanbieder en zorgverzekeraar vrijwel alles online kan regelen?
Gezamenlijk innoveren
Als laatste zien we gemeenten steeds meer gezamenlijk innoveren. Via initiatieven als de Digitale Steden Agenda, Initiate en de gemeentelijke Pilotstarter, zoeken gemeenten elkaar steeds meer op bij het ontwikkelen van nieuwe ideeën. Zo wordt er in verschillende netwerken ingespeeld op mogelijkheden die nieuwe technologieën bieden. De Digitale Agenda is daarmee verbonden en verkent welke innovaties potentie hebben voor álle gemeenten.
Een voorbeeld hiervan is het beschikbaar stellen van raadsinformatie als open data, wat betekent dat deze informatie veel makkelijker te doorzoeken en verbinden is voor analyse en controle door journalisten, onderzoekers en burgers. Met enkele koplopergemeenten wordt dit nu ontwikkeld en we hopen dat dit komend jaar leidt tot opschaling naar een grotere groep gemeenten. Uiteindelijk moeten veel meer van dit soort kleine bottom-up initiatieven landelijk kunnen worden opgeschaald.
Stapje voor stapje
Deze voorbeelden laten zien dat gemeenten nu al de vruchten kunnen plukken van de beweging die met de Digitale Agenda is gestart. Het laaghangend fruit bevindt zich vooralsnog vooral op de ‘onder kant’ van de gemeentelijke informatie voorziening. De komende tijd wordt ook de dienstverlening aan inwoners en ondernemers stapje voor stapje ver beterd. Het is belangrijk om tempo te houden, kosten te besparen en in te blijven spelen op de vernieuwende mogelijkheden van informatie, data en technologie. Uiteindelijk willen we op die manier de meer waarde hebben voor alle inwoners en onder nemers in elke lokale samenleving.
Koen.Wortmann@VNG.nl, Koen Wortmann is beleidsmedewerker bij VNG-Expertisecentrum informatiebeleid.
