Kyra Gerber is onderzoeker bij de Bibliotheca Philosophica Hermetica in Amsterdam en Vincent Lageweg is redactielid Od
Toen in 2021 een nieuwe Duitse regering aantrad, was de ambitie hoog: het Duitse overheidsapparaat moet volledig worden gedigitaliseerd. Vincent Lageweg en Kyra Gerber spreken hierover met archivarissen Angela Ullmann en dr. Anja Kürbis van de Duitse Bondsdag in Berlijn.
De Duitse archiefwettelijke context is door de federale structuur van het land enigszins complex. Elk bondsland gaat over zijn eigen archiefwetgeving. ‘Nordrhein-Westfalen heeft dus andere wetgeving dan Beieren,’ legt Angela Ullmann uit. ‘Voor de Bondsdag is de Bundesarchivgesetz van toepassing. In deze wet is geregeld dat de Bondsdag en Bondsraad (de Duitse senaat) zelf mogen bepalen of ze hun archieven overdragen aan het Nationaal Archief of eigen archieven onderhouden. In de Bondslanden is het – met uitzondering van Mecklenburg-Voor-Pommeren – vergelijkbaar geregeld. Ook daar bepalen de parlementen zelf of ze hun eigen archief aanleggen, of aan hun Bondslandarchief aanbieden.’ Ze gaat verder: ‘Duitsland kent geen centrale archieftraditie zoals Nederland, omdat het van oudsher een territoriaal versplinterd gebied was. Het eerste centrale rijksarchief ontstond pas na de Eerste Wereldoorlog (in Nederland wordt het Nationaal Archief opgericht in 1802, red). De eerste Bundesarchivgesetz werd pas in 1988 van kracht. De Bondsdag heeft tot die tijd zelf een archiefordening geschreven en gehandhaafd, die we later op de wetgeving hebben aangesloten.’
Dit is het eerste deel van een artikel uit Od 35: Buitenland. Verder lezen? Meld je dan hier aan voor een abonnement of vraag een gratis presentexemplaar op.
Beeld: DBT/Daniel Mahlack
