Grijze pakken, grote bakken

Terwijl mijn collega en ik de parkeerplaats op reden viel het mij direct op dat er iets belangrijks stond te gebeuren. Massa’s grijze pakken stapten uit hun grote auto en liepen met stevige tred richting ingang. Ik was getuige van een invasie van CIO’s, informatiemanagers, topambtenaren, directeuren, managers.

Terwijl mijn collega en ik de parkeerplaats op reden viel het mij direct op dat er iets belangrijks stond te gebeuren. Massa’s grijze pakken stapten uit hun grote auto en liepen met stevige tred richting ingang. Ik was getuige van een invasie van CIO’s, informatiemanagers, topambtenaren, directeuren, managers.

Een hoge berg
Op 14 januari vond namelijk het jaarlijkse iBestuur Congres plaats en ditmaal was Den Bosch de locatie. In een uitverkocht congrescentrum (1000 bezoekers!) werden de bezoekers getrakteerd op meer dan veertig workshops, lezingen en presentaties met als overkoepelend thema ‘Bestemming iOverheid’. De middag begint wervelend in de vorm van een hippe video waarin de reis centraal staat. Marcia Luyten (presentatrice Buitenhof) is onze reisleider en trapt het congres af door Stef Blok (minister van Wonen en Rijksdienst het woord te geven. Deze vergelijkt een ICT-project met het beklimmen van een hoge berg. Beide vragen om doorzettingsvermogen en doodsverachting om de top te bereiken. Op de digitale vooruitgang – de digitale afhandeling van de belastingaangifte en de studiefinanciering – mogen we trots zijn volgens Blok. Echter, nieuwe uitdagingen blijven bestaan, want de top (= succes) is niet het belangrijkste maar het samenwerken als team, de sleutel tot succes. En gelet op de uitkomsten van de commissie Elias zal dit nog een lang traject worden.

Infoversum
Daarna is het woord aan Bas Eenhoorn (de Nederlandse Digicommissaris) die direct de boel op scherp zet door aan de aanwezigen te vragen waarom ze hier zijn. Want zo stelt hij: “Dit hadden we toch ook digitaal af kunnen doen?” Na deze opwarmer gaat hij verder door aan te geven dat de maatschappij van de overheid verwacht dat ze digitaal mee ontwikkeld. Dus van universum naar infoversum (de mens is maar een klein onderdeel van een digitale wereld!). Hij geeft de aanwezigen nog drie belangrijke aandachtspunten mee die hiervoor kunnen zorgen namelijk: governance/ sturing, voldoende financiële middelen en afspraken over prioriteiten.

Na Eenhoorn gaan nog drie heren met elkaar in gesprek en wel Gert-Jan Buitendijk (DG Bestuur en Koninkrijksrelaties), Bart Hogendoorn (Bestuursvoorzitter Nederland ICT) en Tof Thissen (algemeen directeur KING). Ongetwijfeld hebben ze belangrijke zaken gedeeld, maar wat bij mij is blijven hangen is dat het bedrijfsleven van de overheid meer/betere functionele specificaties wil dan alleen een technische uitwerking. Ook dient de overheid zich kwetsbaarder op te stellen en moet het bedrijfsleven niet alleen aan de centen denken, maar meer openstaan voor het maatschappelijk belang. Het sleutelwoord is ‘Vertrouwen’.

Marjolein
Na deze ware woorden is het tijd voor het verdere programma. Ik kies voor het Project Marjolein van het ministerie van VWS. Al snel leer ik dat dit project een reactie is op het mislukken van DigiDoc. Marjolein is een succesverhaal (hoe verrassend!), waarin een aantal zaken anders worden aangepakt dan bij DigiDoc. Want het project wordt beschouwd als een DIV-project en niet een ICT-project, en tot vervelens toe is de organisatie erbij betrokken. Ook hebben ze het tempo van het project mede laten bepalen door het tempo van de organisatie. De aanwezigen krijgen ook een tip mee die ik de lezer niet wil onthouden en wel: communiceer binnen een project niet te snel dat het tijd bespaart, want de regel is dat het in het begin altijd meer tijd kost. Al met al een zeer toegankelijke presentatie met bruikbare leerpunten voor elke organisatie die bezig gaat met digitaliseren. Wil je meer weten neem dan contact met ze op. Ze staan er open voor!

Vernietiging
Na een korte pauze schuif ik aan bij een presentatie van bureau Jeugdzorg over het digitale gezinsdossier. Een werkelijk schitterend initiatief dat navolging verdient. Een beetje jammer dat het digitale eigendom dan wel weer berust bij een grote ICT-dienstverlener. In het digitale dossier staat alle relevante informatie van onder toezicht gestelde kinderen (zoals de familiebanden) en dit helpt bij het opstellen van een plan van aanpak met behulp van taken, notificaties, ketencommunicatie, het vastleggen van meerdere cliënten in één gezinsdossiers, waardoor cliënt- en gezinsgerichte aanpak mogelijk is. De effectiviteit van deze applicatie zal toenemen als meer organisaties met deze applicatie gaan werken. Hoewel gepropageerd door de VNG is het nog steeds lastig andere gemeentes en jeugdzorginstellingen bereid te vinden het te implementeren. Ook de directeur van het Nationaal Archief is geïnteresseerd en vraagt of er is nagedacht over vernietiging van digitale gegevens. Wat volgt is een ijzige stilte. NEE, daar is nog niet over nagedacht!

’t Leven op aarde
De derde en laatste workshop van de middag heeft als titel: ‘To infinity and beyond, 13,7 miljoen lichtjaren in 30 minuten’. De spreker neemt ons in sneltreinvaart mee langs verleden en toekomst. Hij doet dit aan de hand van een hippe presentatie waarin per negen seconden (kunnen er ook elf zijn) een afbeelding wordt geprojecteerd. Ontwikkelingen als nanotechnologie, supergeleiders, kunstmatige intelligentie komen voorbij. Ook zijn er vragen als: ‘Kunnen we nog anoniem zijn in de toekomst?’. De spreker denkt van niet want de digitalisering is niet meer te stoppen. Maar ondanks dat we ons lijken te concentreren op dat wat er nog moet gaan komen, is het van belang ons het volgende te realiseren: we zijn nog lang niet zover dat we op andere planeten kunnen wonen en/of bereiken (vergelijkbaar aan de onze), dus is het belangrijk dat we ons concentreren op het leven op aarde en de groeiende bijdrage die de technologie kan bieden aan de kwaliteit van ons leven.

Daarna was het congres alweer voorbij (het diner heb ik overgeslagen). Ik vond het een geslaagd congres! Naast een zeer divers aanbod van presentaties, een fraaie locatie, heerlijk festivalfood was er ook voldoende gelegenheid om elkaar te ontmoeten en beter te leren kennen. Twee belangrijke ingrediënten om vertrouwen in elkaar te laten groeien.

Edwin.Driessen@afm.nl, Edwin Driessen is redactielid van Od.