Op 19 juni 2024 is de Wet implementatie open data richtlijn inwerking getreden. Met deze wijziging is de Europese Open data richtlijn geïmplementeerd in de Nederlandse Wet hergebruik van overheidsinformatie (Who). Daarom is de Handleiding bij de Wet hergebruik van overheidsinformatie bijgewerkt.
De geactualiseerde handleiding is geschreven voor en door organisaties die onder de verplichtingen van de Who vallen en dient als leidraad voor de afhandeling van verzoeken om hergebruik alsook voor het (pro-)actief beschikbaar stellen van overheidsinformatie voor hergebruik.
Onder de Wet hergebruik van overheidsinformatie konden men al verzoeken sturen aan instellingen met een publieke taak . Met de nieuwe wijzigingen vallen er meer typen organisaties (gedeeltelijk) onder de wet: overheidsondernemingen (zoals NS, Tennet, Schiphol) en publiek gefinancierde onderzoeksorganisaties (zoals TNO, universiteiten).
Andere wijzigingen zijn onder meer: een verplichting om ‘specifieke hoogwaardige gegevenssets’ actief ter beschikking te stellen voor hergebruik (zoals informatie over UNESCO cultureel werelderfgoed, door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed) en het op verzoek beschikbaar stellen van ‘dynamische gegevens’ (zoals live verkeersinformatie).
Onder de overheidsinformatie die onder de toepassing van de gewijzigde hergebruikregels vallen, valt ook software. Software die de overheid maakt (of laat maken) moet zo veel mogelijk open source zijn. Dit betekent dat de broncode vrij toegankelijk en herbruikbaar moet zijn. Dat is de kern van de in 2020 geïntroduceerde beleidslijn ‘Open, tenzij’. De ‘tenzij’ komt voort uit de weigeringsgronden van de Wet open overheid. Broncode van overheidssoftware is immers overheidsinformatie.
In 2022 verscheen het rapport Opensourcewerken: de vrijblijvendheid voorbij, hierin is onder meer een afwegingskader opgenomen dat helpt in het toepassen van ‘Open, tenzij’. De Wet hergebruik overheidsinformatie zorgt er nu voor dat overheden de broncode van hun overheidssoftware (lees: alle software die zij zelf maakt of laat ontwikkelen) geschikt maken voor hergebruik wanneer mogelijk. Hiervoor is vereist dat de broncode onder een open source licentie (bij voorkeur de EUPL) wordt gepubliceerd.
De Handleiding bij de Wet hergebruik van overheidsinformatie is ontwikkeld door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, in samenwerking met andere departementen, het Nationaal Archief, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het InterProvinciaal Overleg (IPO), de Unie van Waterschappen (UVW) en Kenniscentrum Europa Decentraal (KED).
