De jongste generatie vakgenoten wordt al een aantal jaren opgeleid via zogenoemde traineeships of leer- en ontwikkelpaden voor young professionals. Dit zijn trajecten waarbij young professionals tegelijkertijd een opleiding en trainingen volgen én werkervaring opdoen via opdrachten binnen overheidsinstanties. Een mooie gelegenheid om te starten in het vakgebied én voor de overheid een goede gelegenheid om uiteindelijk jong talent aan zich te binden.
De jongste generatie vakgenoten wordt al een aantal jaren opgeleid via zogenoemde traineeships of leer- en ontwikkelpaden voor young professionals. Dit zijn trajecten waarbij young professionals tegelijkertijd een opleiding en trainingen volgen én werkervaring opdoen via opdrachten binnen overheidsinstanties. Een mooie gelegenheid om te starten in het vakgebied én voor de overheid een goede gelegenheid om uiteindelijk jong talent aan zich te binden.
Verwachtingen
De trainees, of oud-trainees, die Od heeft gesproken zijn met verschillende verwachtingen begonnen aan een traineeship of het leer- en ontwikkelpad (zie kaders). Een vaak gehoorde opmerking is dat zij van tevoren weinig verwachtingen hadden. Zo geeft Lara van Dijken, adviseur bij Doxis, aan: “Om eerlijk te zijn wist ik bij binnenkomst nog vrij weinig van informatiemanagement en wat het inhield.” Wat haar direct opviel is dat het vakgebied ontzettend breed is: “Informatiemanagement gaat niet alleen over systemen en processen, maar ook over HR, cultuur, de organisatie van het werk, ICT en natuurlijk de informatievoorziening.” Stefanie Korenberg, adviseur bij Doxis, voegt daaraan toe dat ze vooraf al had verwacht dat ze de menselijke kant van het vakgebied interessant zou vinden. Michiel Lemmers, oud-trainee bij Spring, was het vooral te doen om werkervaring opdoen in de publieke sector: “Om een duidelijk beeld te krijgen van wat ik wilde gaan doen, was een traineeship erg nuttig, omdat ik bij veel verschillende organisaties mee heb kunnen draaien.”
Sommige trainees zochten naar een nieuwe uitdaging en kozen daarom voor informatiemanagement: “Na mijn studie kunstgeschiedenis (…) ben ik op zoek gegaan naar een manier om mijzelf om te scholen naar een nieuw vakgebied. Verder studeren was voor mij geen optie. Ik wilde graag aan het werk”, aldus Hans Wester, oud-trainee bij Spring en inmiddels adviseur bij DOCFactory. Bij de start in een nieuw vakgebied speelt vaak mee dat trainees zich breed willen ontwikkelen. Martin Hoving, trainee bij Spring, geeft daarbij aan: “Destijds ben ik met het traineeship begonnen om me allround te ontwikkelen binnen informatiemanagement, zodat ik een brede basis binnen het vakgebied zou verkrijgen.”
Nieuwe en oude generatie
De bedoeling van een traineeship of leer- en ontwikkelpad is dat jonge werknemers een bedrijf of organisatie van verschillende kanten leren kennen. Door voor meerdere opdrachtgevers projecten te doen, wordt de nieuwkomer klaargestoomd voor een specialistische functie binnen een organisatie. Andersom brengt het jonge talent een frisse, open blik mee én digitale vaardigheden.
Shira van Dongen, young professional bij Doxis: “Deze nieuwe generatie informatieprofessionals is waarschijnlijk veel diverser dan vroeger. We hebben allemaal verschillende studieachtergronden en daarmee een andere blik op het werk. Bij overheidsinstanties is er behoefte aan mensen die digital minded zijn, flexibel en energiek. We werken voor instanties waar mensen al jaren op een bepaalde manier werken. Goede soft skills zijn belangrijk om verandering te realiseren. De ontwikkelingen in het digitale tijdperk en de impact ervan laat zich lastig voorspellen. Dit vergt een bepaalde mate van creativiteit en flexibiliteit bij het bedenken van oplossingen.” Yasir van Holst, young professional bij Doxis, vult aan: “Voor mij geldt dat ik ervaring heb in de ICT en daardoor relatief makkelijk kan denken en handelen in digitaal informatiemanagement en het volgen van de ontwikkelingen daarin (…). Mijn opleiding sluit daarnaast toevallig vrij goed aan (…). Er zijn echter ook veel mensen die een totaal andere opleiding hebben en ook uitstekend functioneren.” Stefanie beaamt dat en onderstreept: “Ik merk dat de opdrachtgevers het prettig vinden dat ik niet traditioneel geschoold ben. De toegevoegde waarde ten opzichte van traditioneel geschoolde informatieprofessionals ligt denk ik in het feit dat je als nieuwkomer met een compleet andere blik naar informatiemanagement kijkt.”
Als we de vraag voorleggen wat voor onderscheidende meerwaarde zij als nieuwelingen in het vakgebied met zich meebrengen dan is dat voor Yasir dan ook ‘een open deur’. Volgens hem brengen trainees een breder perspectief met zich mee juist vanwege diverse studieachtergronden. “Doordat de aanvullende informatiemanagementopleidingen die we binnen de traineeships volgen beperkt op het beheer van papier gericht zijn, is het waarschijnlijk makkelijker voor ons om de denkstap richting digitaal te maken.” Trainees kunnen zich voorstellen dat een oudere generatie daar meer moeite mee heeft door de specifieke opleiding die ze hebben genoten. “Het voordeel was dat ik niet vastzat aan ‘vertrouwde’ werkwijzen”, zegt Hans. “Door mijn universitaire opleiding heb ik geleerd kritisch en analytisch te denken. Dit heb ik tot nu toe heel goed kunnen toepassen in mijn werk.”
Misschien nog belangrijker dan de frisse blik zijn dus de competenties die young professionals doorgaans met zich meebrengen. De kennis en ervaring komen vanzelf. Welke competenties zijn naast kritisch en analytisch denken het belangrijkst? “Interesse, intelligentie en inzet zijn volgens mij de belangrijkste factoren om succesvol te zijn”, aldus Yasir. “Affiniteit met de processen van de overheid en specifiek het informatiemanagementvakgebied is daarbij volgens mij essentieel.” Michiel vult aan: “Ik denk dan ook dat informatiemanagement voor het overgrote gedeelte een kwestie is van ‘logisch nadenken’, kritisch kijken naar bestaande werkwijzen en vragen durven stellen. Je mag verwachten dat een goede trainee deze kwaliteiten bezit.”
Voorwaarden succesvol traineeship
Young professionals zijn dus enthousiast over het concept leren en werken, maar benadrukken ook een aantal randvoorwaarden. Een passende opdracht met uitdaging en doorgroeimogelijkheden is wel een minimale vereiste. Daar plukken zowel de trainee als de opdrachtgever de vruchten van. “Dat is hard nodig,” zegt Yasir, “omdat ik heb gezien dat nieuwelingen wel eens op inhoudelijk weinig uitdagende opdrachten starten, waardoor ze gedemotiveerd kunnen raken. Omdat ze zich op dergelijke opdrachten niet kunnen bewijzen, biedt de opdrachtgever ze daarnaast geen kansen om verder te komen. Dan haken ze dus af.” Ook een inhoudelijk opleidingsprogramma is bepalend, meent Shira. “Een goed opleidings- en ontwikkelprogramma biedt kaders, vergelijk het met de lijst van een schilderij. Daarbinnen is er ruimte om te knoeien, verrassen en excelleren.” Een gulden middenweg voor een succesvolle match tussen trainee en overheidsorganisatie is volgens Yasir ook een optie: “Volgens mij moet je gelijk óf een inhoudelijk voldoende uitdagende opdracht aanbieden die aansluit op de kwaliteiten en ambities van de starter, óf een wat simpelere opdracht die gecombineerd wordt met een uitdagende opdracht vanuit de opleiding.”
Anderzijds hebben trainees zelf ook eigen verantwoording voor een succesvol traineeship. Volgens Hans is het belangrijk om kennis te blijven verzamelen en je te blijven ontwikkelen. “Ik heb ook moeten leren om hier achteraan te blijven gaan en aan te blijven geven dat ik meer en verder wil.” Deze jonge vakgenoten nemen dus actief de leiding in hun eigen ontwikkeling.
Een traineeship is bovendien ook niet voor iedereen geschikt, zo benadrukt Julian Wassink, trainee bij Spring: “Een traineeship kan een goede basis bieden, maar het is ook erg afhankelijk van in welke organisatie en op welke afdeling je terecht komt. Mijn stelling is dat je wat geluk moet hebben en het voor jezelf goed moet proberen te regelen. Een traineeship kan goed voor je werken als je niet weet wat je wilt en je daarop wilt oriënteren, maar anders raad ik mensen niet aan om er aan te beginnen.”
Durven kiezen
Ondanks de wens om enerzijds young professionals aan te trekken die voor de gewenste frisse wind zorgen ziet Michiel dat de overheid vaak kiest voor veilig en niet echt durft te kiezen voor de young professional. “Ik zie nog maar al te vaak dat leidinggevenden het niet aandurven om voor een jong iemand te gaan en ‘op safe spelen’ door te kiezen voor een oudere kandidaat met veel ervaring. Veel van de organisaties waar ik heb gewerkt hadden juist behoefte aan (…) (jong talent) voor informatiemanagement. Het zou dan ook goed zijn als opdrachtgevers wat vaker het ‘risico’ durven nemen om iemand aan te nemen met wat minder jaren ervaring onder de riem. Ik denk dat ze positief verrast zouden worden.”
Conclusie
De nieuwste generatie informatieprofessionals heeft verschillende verwachtingen als ze beginnen in het vakgebied. Een traineeship biedt in ieder geval een mogelijkheid om ervaring op te doen bij de overheid én om je breed inzetbaar te ontwikkelen binnen het vakgebied. Zowel de traineeships als het vakgebied zelf vragen veel competenties van de trainees: flexibiliteit, inzet en bovenal de wil om jezelf te (blijven) ontwikkelen. Daarnaast wordt benadrukt dat het wel belangrijk is dat werkgever zo veel mogelijk zorgen voor uitdagende opdrachten. Het is niet verkeerd om te beginnen met eenvoudige taken, je moet nou eenmaal alle facetten van het vakgebied een keer hebben ervaren, maar met name starters haken af als ze voor een lange periode eentonig werk moeten doen. De trainees geven aan dat opdrachtgevers (overheden) soms huiverig zijn bij het aannemen van jonge, onervaren mensen. Als je kijkt naar de competenties van deze nieuwe vakgenoten, dan kan worden geconcludeerd dat die angst meestal ongegrond is. Zij brengen niet alleen hun jonge leeftijd met zich mee, ‘de jeugd’ zorgt ook voor een frisse blik en creëert meer mogelijkheden om de toekomstige uitdagingen in de informatievoorziening aan te pakken.
Doxis Informatiemanagers Het opleidings- en ontwikkelprogramma van Doxis is geen standaard ‘traineeship’. We geloven in het ‘ontwikkelpotentieel’ van elke Doxis-professional. Zien we in een nieuwe collega een ‘diamond in the rough’ dan investeren we in de ontwikkeling van deze collega. Doxis neemt nieuwe professionals in dienst en leidt ze zelf op van starter tot volledig zelfstandige professional. Nieuwe collega’s nemen deel aan het opleidingsprogramma ‘De Wasstraat’. Dit is een programma dat is opgezet om alle nieuwe aanwinsten bij Doxis in een jaar klaar te stomen binnen de leer en visie van onze kennisorganisatie. Competenties die hier verder ontwikkeld worden zijn o.a. adviesvaardigheid, ondernemerschap, luisteren, feedback geven en samenwerken. |
Spring Professional Spring Professional, onderdeel van The Adecco Group, is dé ontwikkelaar van jong professioneel talent in Nederland. Wij geloven dat de veranderende arbeidsmarkt vraagt om een nieuwe aanpak bij het zoeken en opleiden van deze talenten. In samenwerking met de Bestuursacademie Nederland heeft Spring de opleiding PIM, Proces & Informatie Management, ontwikkeld. Door middel van deze vakinhoudelijke opleiding worden onze Young Professionals klaargestoomd om de schakel te zijn tussen de business en de IT, waardoor het Informatiemanagement goed wordt ingeregeld, wat bijdraagt aan een goede dienstverlening van de overheid. Spring Professional koppelt ambitieuze young professionals aan inspirerende werkgevers. Door ons persoonlijk ontwikkelingstraject worden jonge professionals de beste versie van zichzelf. Zo bieden wij hen de kickstart van hun carrière. Voor meer informatie zie: www.springprofessional.nl |