Toneel van de bijeenkomst was de voormalige Van Nelle fabriek in Rotterdam. Het gebouw aan de Schie in Rotterdam geldt als een van de voornaamste industriële monumenten in Nederland. Ontworpen door Leendert van der Vlugt is de fabriek een schoolvoorbeeld van het Nieuwe Bouwen en is gebouwd tussen 1927 en 1929. De fabriek behoort tot de Top 100 der Nederlandse UNESCO-monumenten.
Toneel van de bijeenkomst was de voormalige Van Nelle fabriek in Rotterdam. Het gebouw aan de Schie in Rotterdam geldt als een van de voornaamste industriële monumenten in Nederland. Ontworpen door Leendert van der Vlugt is de fabriek een schoolvoorbeeld van het Nieuwe Bouwen en is gebouwd tussen 1927 en 1929. De fabriek behoort tot de Top 100 der Nederlandse UNESCO-monumenten.
De dag was verdeeld in een aantal plenaire sessies en een aantal workshops waar men zich op voorhand voor in kon schrijven. Tevens werd er tijdens de plenaire bijeenkomsten actief getwitterd.
Archief 2.0: wie beheert wat?
Na de opening door de directie was het de beurt aan Christian van der Ven van het Regionaal Historisch Archief Noord-Brabant. Hij ging in zijn presentatie nader in op het archief 2.0 en de invloed hiervan op het werk van archiefdiensten. Christian vroeg zich af hoe archivarissen in de wereld van 2.0 hun vak opnieuw uit konden vinden. Deze vraag kwam bij hem naar boven omdat in de ‘2.0-wereld’ iedereen in staat is om collecties ter beschikking te stellen. In zijn beleving moeten archivarissen meerwaarde brengen en wellicht wel een andere invulling van hun vakgebied zoeken.
Steeds meer mensen kunnen en maken gebruik van Web 2.0- gerichte communities en faciliteiten. Hierbij moet gedacht worden aan sociale netwerken (Hyves, Facebook et cetera), wiki’s (wikipedia), tags, blogs en Twitter. Iemand die bijvoorbeeld op zoek is naar zijn voorouders en hiervoor genealogisch onderzoek wil gaan verrichten, hoeft tegenwoordig niet meer langs allerlei stads- en streekarchieven om informatie in te winnen. Heel veel communities zijn hier uitermate geschikt voor. Christiaan benadrukte dat archief 2.0 bij uitstek niet eng is voor het vakgebied van de documentaire informatieverzorgers en de archivarissen. Integendeel, het is leuk en het biedt voldoende kansen voor de archieven. En uiteraard niet in de laatste plaats voor haar klanten.
Archiveren 2.0: Twitters, weblogs en de gevolgen
In een workshop ging Ingmar Koch, beleidsmedewerker bij de Provinciale Archiefinspectie Noord-Brabant, dieper in op het fenomeen ‘archiveren 2.0’.
Als er iemand een actieve ‘twitteraar’ is dan is dat Ingmar wel. Voordat de workshop begon was hij al actief aan het twitteren. Zijn presentatie kwam deze keer niet van een USB-stick of harde schijf, maar werd online van het web gehaald. Filmpjes die vertoond werden kwamen via een link in beeld en waren niet vooraf opgeslagen. Ingmar vroeg zich af hoe je weblogs in de toekomst moet bewaren en waar de grens voor het opslaan ligt. Als voorbeeld nam hij de zaak Hooijmaijers/Provincie Noord-Holland. In deze zaak zijn weblogs bepalend geweest voor het uiteindelijke aftreden van de gedeputeerde. Je moet je afvragen hoe en wat je in deze kwestie feitelijk moet archiveren. Daarnaast zal er nagedacht moeten worden over wat we wel en niet archiveren bij weblogs en twitters. Volgens Ingmar is het echter een nog groter risico om er niet over na te denken.
Wabo in de praktijk
Onno de Moor, business adviseur bij Doxis, gaf in een workshop een overzicht van de belangrijkste elementen binnen de Wabo. Hier kwamen vragen aan de orde als ‘Hoe is DIV betrokken bij de inrichting?’ en ‘Welke knelpunten zijn er te identificeren?’
Het doel van deze workshop was om aan te geven waar de DIV op moet letten om het ‘Wabo-gat’ te vullen.
Tegenstrijdigheden, de rol van de overheid
Tijdens de tweede plenaire bijeenkomst was er een presentatie van Theo Thomassen, hoogleraar Archivistiek aan de Universiteit van Amsterdam.
Hij stelde dat er binnen de huidige informatiewereld sprake is van twee tegenstrijdigheden. Enerzijds is er het georganiseerd wantrouwen (bewijsvoering en verantwoording) en anderzijds die van de communities. De ambtelijke organisatie moet uiteindelijk kiezen welke rol zij daarin aanneemt. Dit vraagt om een andere organisatie van de (ambtelijke) werkzaamheden. Ook de transparantie van de overheid kwam hierbij aan de orde. Moet je bepaalde weblogs nu wel of niet openbaar maken? Waar ligt het onderscheid tussen functioneel en privé?
De informatiebeheerders zullen zich continue van dit probleem bewust moeten zijn. Dit vraagt ook om een andere benadering van de waardering van informatie. In ieder geval zullen informatiebeheerders hier een actieve rol in moeten spelen.
Het Nieuwe Werken binnen DIV
Peter van de Ruit, bureauhoofd Record Management en Papieren archief bij de gemeente Haarlem gaf ’s middags in een workshop een presentatie over het Nieuwe Werken. Daarin stelde hij de vraag wat DIV nu eigenlijk wil. Of beter nog: wat is de ambitie van DIV in de 2.0-situatie? Hij stelde dat Haarlem een 100% vangst van haar documenten wil. Van de Ruit gaf daarbij de kritische kanttekening of dit streven wel realistisch is. In ieder geval is de ambitie aanwezig om dit cijfer te gaan halen. Een belangrijk uitgangspunt is dat de behandelend ambtenaar zelf verantwoordelijk is voor de archivering van de afzonderlijke documenten. De archivering van de documenten zal binnen de zaak waarin de ambtenaar opereert plaatsvinden. Dat DIV hierbij een regierol gaat spelen is volgens hem een belangrijke voorwaarde.
Competentiemanagement in de DIV
Casper Molmans, directeur SOD-Opleidingen, ging in op de competenties binnen de DIV.
Volgens hem zijn kennis, vaardigheden en houding de drie kerncompetenties waar alles om draait. Aan de hand van enkele pittige stellingen werden de deelnemers aan de workshop uitgenodigd om actief mee te discussiëren over de invulling van deze kerncompetenties.
jack.schuemie@doxis.nl
Jack Schuemie is senior informatiespecialist bij Doxis.
* Alle presentaties van het seminar staan op het Doxis Serviceweb.