De missie van de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed is dat verantwoording kan worden afgelegd en erfgoed beschikbaar is en blijft voor iedereen. Door toezicht uit te oefenen op de toegankelijkheid van overheidsinformatie en de zorgvuldige omgang met erfgoed, kijkt de inspectie hoe de regels werken. In de praktijk komt er van die regels weinig terecht. Kijk maar naar de drie benchmarks van de inspectie voor ministeries en dienstonderdelen, privaatrechtelijke zbo’s en publiekrechtelijke zbo’s (Bit.ly/3Jox2H5). Dan zul je zien dat het niet meevalt. Mijn mening: en wat dan nog? Wordt de informatiehuishouding er beter van? Ik zet er mijn vraagtekens bij.
De publicaties van de benchmarks zijn zo neutraal dat ze bestuurlijk weinig indruk zullen maken. Bovendien zijn er geen sancties. Voor een nadere analyse, bijvoorbeeld van de onderlinge verschillen tussen de drie benchmarks, nodig ik de inspectie uit om haar gegevens als open data beschikbaar te stellen. Dat maakt geautomatiseerde analyse eenvoudiger. Of durf radicaler te kiezen voor aansluiting op ISO 9001 (door mij al vaker bepleit) en/of het COSO-model te omarmen. Kwaliteitstoetsing en risicomanagement worden volgens mij door bestuurders en directeuren bedrijfsvoering beter begrepen dan de huidige Archiefwet en de hele rimram aan instrumenten, inclusief inspectierapporten.
*Dit is het eerste deel van een artikel uit Od 27: Landschap Informatiehuishouding. Lees hier verder
