Margriet van Eck Poppe leidde de conferentie in met de centrale vraag voor de middag: “In een wereld waarin alles draait om informatie zou je denken dat de toekomst van informatieprofessionals goudomrand is. Toch is de werkelijkheid anders. Opleidingen verdwijnen, bibliotheken liggen onder vuur en informatieprofessionals raken hun banen kwijt. Hoe kan dit gebeuren? Over een half jaar is er in heel Nederland geen enkele duidelijk herkenbare opleiding voor het informatievakgebied meer over. Wat te doen?”
Margriet van Eck Poppe leidde de conferentie in met de centrale vraag voor de middag: “In een wereld waarin alles draait om informatie zou je denken dat de toekomst van informatieprofessionals goudomrand is. Toch is de werkelijkheid anders. Opleidingen verdwijnen, bibliotheken liggen onder vuur en informatieprofessionals raken hun banen kwijt. Hoe kan dit gebeuren? Over een half jaar is er in heel Nederland geen enkele duidelijk herkenbare opleiding voor het informatievakgebied meer over. Wat te doen?”
Heftige discussies
Om vanuit verschillende invalshoeken naar deze probleemstelling te kijken, was er een indeling in vijf groepen (c.q. gezichtspunten) gemaakt. Per stakeholder was er een aparte discussietafel met een voorzitter die het gesprek in goede banen moest leiden en ervoor moest zorgen dat in ieder geval de hoofdvraag, maar ook een aantal subvragen beantwoord werden.
Aan de tafels konden de volgende stakeholdergroepen hun visie geven:
- werkgevers, vanuit hun visie op de arbeidsmarkt en competenties voor informatie- en mediaprofessionals;
- opleiders en certificeerders, die zich uitspraken over ‘de vakkennis van de informatieprofessional’;
- informatiespecialisten, vanuit alle verschillende disciplines binnen het vakgebied;
- studenten en werkzoekenden, die op zoek zijn naar een stageplaats, traineeship of werkplek in het informatievakgebied;
- eindgebruikers (‘klanten’), die de diensten en producten van informatieprofessionals gebruiken.
De discussies aan de verschillende tafels waren heftig, maar in een positieve sfeer. Het feit dat er zoveel verschillende groepen aanwezig waren, zoals vertegenwoordigers vanuit de bibliotheek, archief en DIV, publieke en private opleiders – waaronder de Hogeschool van Amsterdam, Haagse Hogeschool, SOD Next en GO opleidingen –, de vakverenigingen NVBA, KNVI en SOD, maar ook klanten en werkgevers droeg hier zeker aan bij. Dat maakte de conferentie ook direct waardevol en uniek. Meestal spelen dit soort discussies zich af in de sfeer van ‘preken voor eigen parochie’, maar hier gaven de klanten (gebruikers van informatie) en werkgevers direct hun feedback.
Een kwestie van imago
Opvallend was dat aan de meeste tafels de deelnemers het er wel over eens waren dat communicatie over het vakgebied en de rol van de informatieprofessional niet voldoet aan de hedendaagse eisen. Een van mijn tafelgenoten verwoordde dit als volgt: “Eigenlijk weten mijn collega’s niet wat wij doen. Ik begrijp dat niet, maar tegelijkertijd blijk ik ook niet in staat dat op een gestructureerde manier duidelijk te maken en te communiceren. En dan gaan we zitten klagen dat ze ons stoffig vinden. Hoe komen we uit deze situatie?”
Een herkenbaar, maar oplosbaar, probleem voor een informatiespecialist van de Hogeschool van Amsterdam: “Wij hebben hetzelfde probleem. De studenten weten niet wat we doen, ondanks de rondleidingen en de voorlichting die ze krijgen. Daar kwam nooit iemand op af. Totdat we flyers gingen maken, waarbij we, de informatiespecialisten, onszelf presenteerden als Lisbeth Salander (hoofdrolspeler uit de Millenniumtrilogieboeken en -films). Het was nog nooit zo druk geweest bij de voorlichtingsmiddag… Het is een kwestie van communicatie en imago!”
Je laat je stem horen!
Door de geanimeerde discussie, de geopperde ideeën en de vele verschillende meningen was het voor de groepsvoorzitters geen eenvoudige klus om een concluderende samenvatting te maken. Uiteindelijk lukte dat wel en kreeg Frank Huysmans, hoogleraar Bibliotheekwetenschappen aan de UvA, de eer om plenair een aantal conclusies en bijbehorende actiepunten te presenteren om het vakgebied beter in het voetlicht te plaatsen.
Zo is er besloten ( met spoed) een webportal te ontwikkelen met een duidelijke profilering van het vakgebied en met portretten van beroepsbeoefenaren, hun kennisgebieden en hun competenties. Ook is besloten om aan te haken bij Europese initiatieven zoals het European e-Competence Framework (e-CF). Daarop kan ook de certificering aansluiten waar de initiatiefgroep KEI al jaren op aandringt.
Een andere aanbeveling was er voor de informatieprofessionals zelf. Zij moeten zich in hun carrière of bij de scholing die ze kiezen meer gaan richten op regievoering over informatiestromen dan op uitvoerende taken. Meer op tactisch niveau in een organisatie terecht willen komen dan op operationeel niveau.
En last but not least: op het gebied van communicatie moet er nog een flinke slag gemaakt worden. Je laat je stem toch horen als je de oplossingen hebt voor het informatieinfarct dat onze maatschappij bedreigt!
Met deze conclusies sloot dagvoorzitter Margriet van Eck Poppe deze geslaagde rondetafel af met conclusies die alle aanwezigen konden omarmen. Nu nog in actie komen!
Eric.kokke@goopleidingen.nl, Eric Kokke is redactielid van Od.
