In Smart Humanity; de mens met 1-0 op voorsprong geven bijna veertig informatiedeskundigen hun visie op de ethische en sociale kanten van technologie. Met als belangrijke vraag: hoe halen we het beste uit onszelf en onze digitale producten en diensten, zodat we er zelf beter van worden?
Technologie verandert de wereld. En die veranderingen volgen elkaar in razend tempo op. Wie niet verandert, althans niet zo snel, is de mens door en voor wie die technologie is ontwikkeld. Oké, die handige applicatie is beschikbaar op kantoor, maar weet de medewerker hem te gebruiken? En die online database, is die handig te doorzoeken? Of zoals het in Smart Humanity; de mens met 1-0 op voorsprong wordt geformuleerd: technologie is pas smart als de mens er baat bij heeft. Rekening houden met de impact van nieuwe toepassingen en technologie is een essentieel onderwerp geworden. Dit gegeven is voor elke beroeps- groep van belang, maar met name voor informatieprofessionals. Volgens Smart Humanity groeit bij hen het besef van de sociale en ethische aspecten aan hun werk. Ze realiseren zich in toenemende mate hun verantwoordelijkheid ‘om de informatiebehoefte van werknemers en burgers in een data-intensieve maatschappij in goede banen te leiden’. Juist voor hen is dit werk een echte must-read.
Mens en technologie
In Smart Humanity geeft een kleine veertig deskundigen, zowel uit de wetenschap als de praktijk, hun visie op de menselijke kant van technologie. Zoals filosoof Martijn Aslander, met zijn bijdrage ‘Voorbij het dogma van het document’. Het document beperkt de arbeidsproductiviteit, aldus Aslander. We zijn onvoldoende digitaal bewust en digitaal fit. Hij raadt aan om beter te filteren met gereedschappen, slim om te gaan met micronotities en informatie (naast ons hoofd) in een tweede, digitaal brein te verwerken. Op weg naar wat hij noemt: een nieuwe werk-werkelijkheid.
Of coördinator nieuwe media-colecties & papieren archieven bij het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid Jasper Snoeren. In zijn bijdrage ‘De sciencefiction voorbij: dataopslag in DNA’ stelt hij dat de opslagcapaciteit van digitale dragers tegen een maximum aan zullen
lopen. Bovendien hebben ze een beperkte levensduur. De oplossing is opslag in DNA. Er zijn nog wel obstakels te overwinnen, zoals de benodigde tijd om een bestand te openen. Het proces is nog te langzaam. DNA-opslag is daarmee vooralsnog alleen geschikt voor duurzame opslag. Verwacht wordt dat DNA binnen 10 jaar op de markt beschikbaar komt.
Ruimte
De samenstellers van Smart Humanity – KNVI-duovoorzitter Wouter Bronsgeest en -secretaris Sandra de Waart – zijn erin geslaagd een belangrijk overzicht voor deze tijd te maken, dat door de mix van artikelen en columns bovendien prettig lezen is. Jammer dat de uitgave niet in de vorm van e-book of digitaal beschikbaar is voor de leden van de KNVI. Er is ruimte om in Od de artikelen en columns te bespreken, praktijkervaringen te delen, te verdiepen of te verwerpen. Van harte uitgenodigd!
Wouter Bronsgeest, Sandra de Waart et al. Smart Humanity; de mens met 1-0 op voorsprong. Nubiz, 2020. ISBN 978 94 92790 32 3.
*Dit artikel is geschreven door André Plat en verscheen oorspronkelijk in Od11 op 2 april 2021.
