5 december 2023

DUTO-informatiemodel als Steen van Rosetta

image for DUTO-informatiemodel als Steen van Rosetta image

Het Nationaal Archief werkt aan een kennisproduct dat de samenwerking tussen informatiebeheerders en dataprofessionals eenvoudiger moet maken. Die twee groepen spreken niet altijd dezelfde taal. Deze taalkloof overbruggen? Het DUTO-informatiemodel zou een heel goede eerste stap kunnen zijn. Deze maakt deel uit van het Kennisproduct Duurzame toegankelijkheid van gegevens dat in december 2024 klaar zal zijn.

Het is het jaar 1822. Een Franse taalkundige springt een gat in de lucht. Hij heeft de code gekraakt die al eeuwenlang de geheimen van de Egyptische hiërogliefen verborg. Zijn sleutel? De Steen van Rosetta. Deze granieten steen werd door de troepen van Napoleon ontdekt tijdens diens Egyptische veldtocht.

Op de steen staan teksten in verschillende talen en drie schriftsystemen: het hiëro­gliefenschrift, het Egyptische demotische schrift en het Oudgrieks. De verschillende schriften vertellen hetzelfde: een dank­betuiging van priesters aan farao Ptolemaeus V. Jean-François Champollion, de Fransman die de grondlegger van de egyptologie zou worden, besefte dat het om steeds dezelfde tekst ging.

Door het oude Egyptische schrift te vergelijken met het wel bekend gebleven Oudgriekse alfabet, kon hij de hiërogliefen ontcijferen. En daarmee ook talloze andere teksten in dat schrift.

Complex probleem
Zonder nu te willen beweren dat wij ons voor een even complex probleem gesteld zien als Champollion destijds, is er toch een zekere overeenkomst met de werelden van informatie- en gegevensmanagement. In beide werelden bedoelt men vaak hetzelfde en streeft men dezelfde waarden en doelen na. Toch wordt dit in de praktijk niet altijd herkend. Alsof de ene partij zijn gedachten heeft opgetekend in hiërogliefen terwijl de ander zich heeft bediend van het Oudgrieks.

*Dit is het eerste deel van een artikel uit Od 30: Dataficatie. Lees hier verder

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *