8 mei 2023

Systemen: vloek of zegen?

image for Systemen: vloek of zegen? image

Wat is systeemdenken bij de overheid? En wat heeft het ons gebracht? Hoe is het kantoorwerk beheersbaar te maken, werkbaar voor gebruikers, zonder die lastig te vallen met gedoe en systemen die hen niet helpen?

Systeemdenken ligt ten grondslag aan veel van ons handelen. De basis ervoor is invoer, doorvoer en uitkomst. Met behulp van automatisering zien we steeds meer dat de invoer kan plaatsvinden door de klant en bij gestandaardiseerde en geautomatiseerde processen is de uitkomst ook direct na invoer beschikbaar. De reisbranche, boekverkoop en veel webwinkels zijn op deze manier ingericht. Bij de overheid en bijvoorbeeld grote uitvoeringsorganisaties als de Belastingdienst en UWV zijn afspraaksystemen ook zo ingericht.

De essentie van systeemdenken is het ontdekken van de onderlinge relaties tussen het complex van factoren die elkaar beïnvloeden en van elkaar afhankelijk zijn, om vervolgens van dit inzicht gebruik te maken en het systeem te beïnvloeden (Peter Senge, jaren 60).

Knappe koppen
Een model voor politieke besluitvorming is het systeemmodel van Easton, een politicoloog uit Canada. In dit systeem wordt de doorvoer uitgewerkt met activiteiten voor poortwachters (media, politieke partijen) en de omzetting met agendavorming en beleidsvoorbereiding en -bepaling door ambtenaren, adviesorganen en bestuurders. Ambtenaren en bestuurders die ook bij de uitvoer een rol spelen. Terwijl bij de invoer de eisen en wensen worden geformuleerd door onder andere burgers en politieke partijen.

*Dit is het eerste deel van een artikel uit Od 25: Systemen in beeld. Lees hier verder

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *