Sinds oktober 2021 is Tom De Smet directeur Archieven, Dienstverlening & Innovatie bij het Nationaal Archief. Hij legt uit hoe hij kijkt naar de positie van het Nationaal Archief op weg naar een open en transparante overheid.
Ik begon op hetzelfde moment als Afelonne (Doek, algemene rijksarchivaris/algemeen directeur, red.). Wij konden elkaar dus niet bevragen over de organisatie en de medewerkers. We konden alleen de organisatie direct bevragen. Een aantal dingen viel mij op: in het Nationaal Archief (NA) wordt het recht van iedere burger op informatie gevoeld als een belangrijk goed. De wereld waarin we dit recht als NA dienen, verandert echter snel. Je merkt dat er veel wantrouwen richting de overheid is na bijvoorbeeld de toeslagenaffaire. Het NA is onderdeel van deze overheid en tegelijkertijd is er een afstand tussen het archiefveld, de ministeries en de burger en dat is jammer.’
‘Een van mijn eerste vragen was dan ook: welke beweging kunnen en moeten wij maken om als organisatie de aansluiting te maken tussen onze missie en de belangen van de maatschappij? Eigenlijk kwam daar al snel “dichterbij” uit als een woord dat alles dekt. Om dichterbij te kunnen staan moet je twee dingen doen. Allereerst moet je niet de arrogantie hebben dat jij als organisatie alle antwoorden hebt op de vragen van de burger. Als tweede punt geldt dat wij als NA ons bewust moeten zijn over onze expertise en de mogelijkheid om verbindingen te leggen tussen de politiek, de burger en het archievenveld door een steen(tje) bij te dragen aan het verbeteren aan de informatiehuishouding, en daarmee ook de transparantie, van de overheid.’
*Deze tekst is het eerste deel van een artikel uit Od 20: Toezicht houden met toekomst. Lees hier verder
